Problem Neydi?

Öğrencilerde, ilkokul ve ilerleyen yıllarda gerek okul paydaşlarından gördükleri, gerek aile ve sosyal yaşantılarında gördükleri davranışlar sonrasında korku temelli bir saygı anlayışı gelişir. Sevginin koşullu olduğunu hisseden öğrenci, sevgi beklediği kişinin sınırlarını test eder. “Saygısız” görünen davranışlarının altında, takdir edilme arzusu yatar. Peki “Öğrencilerin, varlığını kabul ettirmek için değerli yanlarını öne çıkarabilmesini nasıl mümkün kılabiliriz?”

Çözüm

Tasarım Odaklı Düşünme metodolojisinin uygulandığı problem çözme sürecinde; öğrencinin kendi olumlu yönlerinin farkında olmadığı ve bu sebeple farklı bakış açılarını da fark edemedikleri gözlemlendi. Öğrencilerin kendi olumlu yönlerine odaklanarak olumlu benlik algısı geliştirmelerine yardımcı olmak ve birbirleri hakkındaki olumlu düşüncelerini ifade etmelerini sağlayan bir oyun aracılığıyla, bireysel ve olumlu özelliklerini akranlarının gözünde görünür kılmalarını hedefleyen sınıf içi egzersiz olan “Olumlu Düşünme Çarkı” geliştirildi.

En az bir ders saatinde uygulanacak olan etkinlikte; öğrencilerin birbiriyle rastgele eşleşmesini sağlayan, üzerinde çeşitli renkler olan bir çark tasarlanır. Öğrenciler, rastgele üzerinde çarktaki renklerden biri olan kartlardan çeker. Egzersizi uygulayan öğrenci çarkı çevirir ve denk gelen renkteki karta sahip arkadaşı hakkında olumlu bir şey söyler. Eğer ilk anda söyleyemezse, öğretmen öğrencinin olumlu düşüncelerini ortaya çıkaracak şekilde bir yönlendirme yapabilir. Söylenen olumlu düşünce bir kağıda yazılır ve hakkında konuşulan öğrenciye ait, sınıfta bulunacak bir zarfa/kavanoza atılır. Hafta boyu bu zarfta/kavanozda olumlu düşünceler birikir. Bir sonraki haftanın başında, öğretmen öğrencileri ile duyguları ve kendilerini nasıl gördükleri üzerine konuşur. Zarfları/kavanozları onlara verir.

Etkisi

Bu süreçte, öğrencilerin bireysel öz güvenlerinin artmasıyla birlikte öğrencilerin birbirlerini destekleyici davranışlarında artma gözlemlendi. Böylece akran ilişkilerinde reflekse dönüşmüş sözel şiddetin yerine, karşılıklı dayanışmanın çoğalmasını sağlayan ve öğrencilerin birbirlerini daha yakından tanımasına olanak açan egzersiz sonrasında, sözel şiddet gözle görülür oranda azaldı ve olumlu ilişkilerde artış yaşandı.

Çözüm Okullarda Nasıl Uygulanır?

Çözüm, her branştan öğretmenden tarafından tüm kademelerde uygulanabilir. Çözüm, okulun koşulları, müfredat ya da öğrencilerin ihtiyaçları gözetilerek, uygulanacak eğitim ortamına uyarlanabilir. Uygulama sürecinde Yaratıcı Problem Çözme becerisi ve Tasarım Odaklı Düşünme (TOD) metodolojisi ile ilgili ihtiyaç duyulan bilgilere, www.yaraticiproblemcozme.org adresinden ulaşılabilir. Her çözüm, uygulanıp farklı öğrencilerle buluştukça gelişmeye ve zenginleşmeye açıktır. Çözümü uygulama sürecinde edindiğiniz deneyimleri ve çözümün gelişmeye açık yönlerine dair önerilerinizi info@ogretmenagi.org adresine gönderebilirsiniz. Çözümle ilgili sosyal medya paylaşımlarınızda #DeğişimOkulda hashtagini kullanarak ve Öğretmen Ağı hesabını etiketleyerek, çözümün yaygınlaşmasına katkı sunabilirsiniz. Öğretmen Ağı Yaratıcı Problem Çözme Programı ile ilgili güncel gelişmelerin paylaşıldığı Facebook Grubu'na buraya tıklayarak üye olabilirsiniz. 

Etkinliği Geliştirenler

Anıl Çelik (Bilişim teknolojileri öğretmeni) , Sibel Ezgi Epik (İngilizce öğretmeni), Elvan Kasaplar (Matematik öğretmeni), Elmas Yüce ( Teknoloji tasarım öğretmeni), Özge Çavaş (Okul öncesi öğretmeni)