Problem Neydi?

Eğitimde en önemli role sahip olan öğretmenler, kendilerini öğrenme ortamının bir parçası olarak görmüyorlar. Bu dışta kalmışlık, öğrenme ortamındaki ön yargılara ve tahammülsüzlüklere sebep olabiliyor. Bu durum, demokratik, farklılıklara saygılı ve kapsayıcı çözüm önerilerilerine ve fikir alışverişine erişimin kısıtlı olmasından kaynaklanabiliyor. Peki, öğretmenlerin farklılıklara saygılı ve kapsayıcı bir okul kültürü için etkin paydaşlara dönüşmesini nasıl sağlayabiliriz?

Çözüm

Tasarım Odaklı Düşünme metodolojisinin uygulandığı problem çözme sürecinde; insanların grubun bir parçası olmak yerine ben-merkezci davranışlarda bulundukları gözlemlendi. İnsanların beklentilerinin bu doğrultuda şekillenmesiyle beraber farklılıklara saygılı ve demokratik bir ortamdan uzaklaşıldığı sonucuna ulaşıldı.  Kapsayıcı ve demokratik bir öğrenme ortamının düzenlenmesi ve ön yargılardan uzaklaşılması için eğitimin tüm paydaşlarının kullanımına açık ve etkileşimli bir dijital platform olan “Kapsayan Alan” projesi geliştirildi.

Proje kapsamında geliştirilen dijital platformda, sınıf içi mekan tasarımları, demokratik sınıf yönetimi, disiplinler arası çalışmalar, yaratıcı drama uygulamaları vb. gibi birçok içerik yer alacak. Bunun yanı sıra, öğretmenlerin kişisel ve mesleki gelişimlerine katkıda bulunacak seminer, konferans ve etkinlik duyuruları paylaşılacak. Öğretmenlerin birbirlerinden beslenmelerini ve işbirliklerini artırmak amacıyla bir etkileşim platformu oluşturulacak ve bu platform sayesinde öğretmenler çözüm ve fikir önerilerini birbirleriyle paylaşıp tartışabilecekler.

Bu platformda bulunan “Sınıf İçi Mekan Tasarımları” başlığından ulaşılan demokratik mekan tasarımı, proje sürecinde test edildi. Öğrencilere eşitlik ve demokrasi kelimelerinin anlamı anlatıldıktan sonra öğrencilerle birlikte eşitlik ve demokrasi bağlamında mekan kavramı üzerine tartışıldı. Nasıl daha verimli bir sınıf tasarlanabileceği, öğretmenin yeri, öğrencilerin yeri gibi konular üzerine düşünüldü ve oylama ile karar verildi. Öğrenciler ile birlikte dairesel ve dikdörtgen şekillerde herkesin birbirinin yüzünü görebildiği bir oturma düzeni geliştirildi. 

Etkisi

Öğrencilerin, eşitlik ve demokrasinin birçok alanda yer alabileceğine yönelik farkındalıklarında artış gözlemlendi. Sınıfta uygulanan yeni mekan tasarımıyla birlikte öğrencilerden, "Öğretmene ve arkadaşlarıma daha yakın hissettim.", "Derse daha iyi odaklanıyorum." ve "Kendimi daha değerli hissediyorum." gibi geri bildirimler alındı.

Çözüm Okullarda Nasıl Uygulanır?

Çözüm, her branştan öğretmenden tarafından tüm kademelerde uygulanabilir. Çözüm, okulun koşulları, müfredat ya da öğrencilerin ihtiyaçları gözetilerek, uygulanacak eğitim ortamına uyarlanabilir. Uygulama sürecinde Yaratıcı Problem Çözme becerisi ve Tasarım Odaklı Düşünme (TOD) metodolojisi ile ilgili ihtiyaç duyulan bilgilere, www.yaraticiproblemcozme.org adresinden ulaşılabilir. Her çözüm, uygulanıp farklı öğrencilerle buluştukça gelişmeye ve zenginleşmeye açıktır. Çözümü uygulama sürecinde edindiğiniz deneyimleri ve çözümün gelişmeye açık yönlerine dair önerilerinizi info@ogretmenagi.org adresine gönderebilirsiniz. Çözümle ilgili sosyal medya paylaşımlarınızda #DeğişimOkulda hashtagini kullanarak ve Öğretmen Ağı hesabını etiketleyerek, çözümün yaygınlaşmasına katkı sunabilirsiniz. Öğretmen Ağı Yaratıcı Problem Çözme Programı ile ilgili güncel gelişmelerin paylaşıldığı Facebook Grubu'na buraya tıklayarak üye olabilirsiniz. 

Etkinliği Geliştirenler

Buket Tanış (Çocuk Gelişimi Öğretmeni), Duygu Aydoğan (Sınıf Öğretmeni), Ece  Kahraman (İngilizce Öğretmeni), Esin Pak (Okul Öncesi Öğretmeni)  , Özlem Çam (Sınıf Öğretmeni), Remzi Çomakçı (Tarih Öğretmeni), Sezgin Taş (Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni),  Volkan Gönen (Coğrafya Öğretmeni)