Dijitalleşen Pedagoji

Yazar: Mehmet İnce

Normalleşme sürecinin bir parçası olarak seyreltilmiş yüz yüze eğitim başlamış oldu. Pandemi sürecinde farkındalık yaratarak dijital pedagojiye uygun, teknolojiyle zenginleştirilmiş çevrim içi buluşmalara devam edilmelidir. Yüz yüze eğitim ile dijitali harmanladığımız takdirde, üst düzey bilişsel düşünme becerileri olan keşfetme ve eleştirel düşünme kendisini aktive edecektir. Bu süreç ayrıca öğrenci entegrasyonunu da beraberinde getirecektir aynı zamanda birlikte ürün ortaya koyabilme sinerjisini büyük oranda artıracak , öğrenme hazzı verecektir.

Çevrim içi toplantıların en önemli avantajlarından biri de kaynaklara hızlı bir şekilde ulaşabilmektir. Web 2.0 araçlarını kullanarak öğrenciyi dijitalde etkin hale getirmek kalıcı öğrenmeler için büyük fayda sağlamaktadır.

Pandemi süreci biz eğitimcilere 21. yüzyıl gereksinimlerine uygun olarak dijital çağa adapte olmamız gerektiğini bir kez daha hatırlattı. Dijital paradigmayı verimli bir şekilde kullanmak artık daha elzem bir hale geldi.

Eğitim öğretim sürecinde birbirinden kopması olasılık dahilinde bile olmayan üç önemli unsur dijitalleşme sürecinde de büyük önem arz etmektedir. Bunlardan birincisi eğitimin merkezinde olan öğrenci, ikincisi bu süreçte rehber yani yol gösterici olarak vazife edinen öğretmen ve son olarak da içerik olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu üç unsurdan içeriği, olumlu etkileşim ve pedagojik unsurlara dikkat ederek kaynaştırmak süreci verimli kılacaktır.

Rehber olan, değişimi gerçekleştirecek ve kalıpları kıracak olan öğretmen bu süreçte içerik ile öğrenciyi her defasında buluşturmaya özen göstermelidir. Demek istediğim şu ki; işin çoğunu eğitimin merkezinde bulunan öğrenci yapmalıdır. Bu öğrenme ortamını yaratırken evrensel tasarım olarak nitelendirdiğimiz ilkeden hareket etmeliyiz. Bu kapsamda öğrencilere farklı kaynak sunmuş olmak öğreneni hem bilişsel hem de duyuşsal yönden daha zengin hale getirecektir. Böylelikle bu süreçte hep yakındığımız çevrim içi öğrenim süreci verimsizliğini yitirecektir.

Covid-19 pandemi süreci ile birlikte öğrenci-öğretmen etkileşimi, aynı fiziksel ortamın dışına kaymak zorunda kalmıştır. Eğitim öğretim, hali hazırda yüz yüze ve online olarak devam ederken sosyal bulunuşluk kavramının önemini içimizde hissetmiyor değiliz. Dijitalde daha çok önemi anlaşılan aynı fiziksel ortamda bulunma anlamı taşıyan sosyal bulunuşluk bu süreçte mihenk taşı haline gelmiştir.

Sosyal bulunuşluk ilkesini çevrim içi toplantılarda etkin hale getirebilmek pedagojik açıdan önemlidir. Online eğitim sürecinde kendi deneyimimi sosyal bulunuşluk üzerinden aktarmak için şöyle bir örnek vermek istiyorum. Kamerasını açan öğrencilerimle açmayan öğrencilerim arasında bile verimlilik açısından bariz farklar ortaya çıktığını deneyimlemiş oldum; çünkü kamerası kapalı olan öğrencimin, ders esnasında sesli diyalogda bulunurken pasif kaldığını gördüm. Seyreltilmiş yüz yüze eğitimle birlikte bununla yüzleşmek zorunda kaldım.

Öğrenmenin merkezinde bulunan bireyin, kendini arkadaşları ile aynı ortamda hissetmesi ve olumlu etkileşim kurması için değişimin elçisi olan öğretmenin varlığını hissetmesi gerekmektedir.