Problem Neydi?

Kendi yeteneklerini keşfetmemiş, özgüveni zedelenmiş veya aidiyet/kabul görme ihtiyacı yeterince karşılanmamış çocuklar kimi zaman kendilerini güçlü hissetmek için zorbalık davranışlarını devam ettirebilirler.  Peki, akran zorbalığının önüne nasıl geçebiliriz?

Çözüm 

Tasarım Odaklı Düşünme metodolojisinin kullanıldığı Yaratıcı Problem Çözme sürecinde,  çocukların zorbalık yapmadan da güçlü olabileceklerini keşfettiklerinde zorbalık davranışlarından uzaklaşacakları içgörüsüne ulaşıldı. Böylece, zorbalığın önüne geçmeye yönelik, çocukların içerisinde gücü fark etmelerine katkı sunan “Alanını Seç Gücünü Keşfet” çözümü geliştirildi. 

Etkinliğin başlangıcında öğrencilere sınıfta önlemek istenilen bir davranış üzerine düşünecekleri bir soru yöneltilir (bu soru örneğin “Kötü davranışlar/zorbalık karşısında neler hissederiz?” olabilir.) Daha sonra öğrencilerin bu soru üzerine somut bir çalışma üretebilmeleri adına dört kategori oluşturulur: “Yazarım”, “Çizerim”, “Oynarım”, “Söylerim”. “Yazarım” kategorisinde öğrenciler bir hikaye yazar, “Çizerim” kategorisinde konuyla ilgili resimler yapar, “Oynarım” kategorisinde bir skeç hazırlar, “Söylerim” kategorisinde ise şarkı yazarlar. Öğrencilere konuyla ilgili seçtikleri alanda bir çalışma üretebilmeleri için bir hafta süre verilir. Bir haftanın sonunda öğrenciler çalışmalarını sınıfa sunarlar, çalışmalar üzerine tartışılır. Etkinliğin ayrıntılı yönergesine ulaşmak için “Çözümümü İndir” butonuna tıklayabilirsiniz.

Etkisi

Çözüm, okul öncesi, ilköğretim ve lise gibi çeşitli sınıf ve kademelerden öğrencilerle birlikte gerçekleştirildi. Uygulama sürecinde öğrencilerde zorbalık üzerine farkındalık arttı. Çözüm öğrencilerin güçlü yönlerini keşfetmelerine ve özgüvenlerinin artmasına katkıda bulundu.  Çözümün özellikle lise kademesinde uygulandığında daha etkili olduğu gözlemlendi.

Çözüm Nasıl Uygulanır?

Çözüm, her branştan öğretmenden tarafından tüm kademelerde uygulanabilir. Çözüm, okulun koşulları, müfredat ya da öğrencilerin ihtiyaçları gözetilerek, uygulanacak eğitim ortamına uyarlanabilir. Uygulama sürecinde Yaratıcı Problem Çözme becerisi ve Tasarım Odaklı Düşünme (TOD) metodolojisi ile ilgili ihtiyaç duyulan bilgilere, www.yaraticiproblemcozme.org adresinden ulaşılabilir. Her çözüm, uygulanıp farklı öğrencilerle buluştukça gelişmeye ve zenginleşmeye açıktır. Çözümü uygulama sürecinde edindiğiniz deneyimleri ve çözümün gelişmeye açık yönlerine dair önerilerinizi info@ogretmenagi.org adresine gönderebilirsiniz. Çözümle ilgili sosyal medya paylaşımlarınızda #DeğişimOkulda hashtagini kullanarak ve Öğretmen Ağı hesabını etiketleyerek, çözümün yaygınlaşmasına katkı sunabilirsiniz. Öğretmen Ağı Yaratıcı Problem Çözme Programı ile ilgili güncel gelişmelerin paylaşıldığı Facebook Grubu'na buraya tıklayarak üye olabilirsiniz. Kitapçıkta yer alan atölye ve etkinlikleri uyguladıktan sonra buradaki formu doldurarak geri bildirimlerinizi iletirseniz çözümleri birlikte geliştirebiliriz.

Çözümü Geliştirenler

Meral DENİZ (Sınıf Öğretmeni), Savaş KESKİN (Beden Eğitimi Öğretmeni), Sefa AVCI (Sınıf Öğretmeni), Sibel YILDIZ (Sınıf Öğretmeni), Başak UYSAL (Okul Öncesi Öğretmeni), Aygül ATASEVER