“Cevaba Değil, Probleme Aşık Ol!” — Öğretmen Ağı ile Yaratıcı Problem Çözme Programı

Yazar: Volkan Gönen

“Eğitim, okulda öğrenilen her şeyi unuttuktan sonra geriye kalan şeydir.”

A.Einstein

Eleştirel düşünme, problem çözme kabiliyeti, yaratıcılık, yaşam becerileri, deneyime dayalı öğrenme; eğitim sistemimiz içinde neredeyse hiç yer almayan önemli becerilerden bazıları. Bunların hemen her eğitimci ve eğitim kurumu için kabul edilmiş sorunlar olduğunu fakat becerileri çocuklara kazandırmak için belli bir disiplin ve pedagojik altyapıya sahip ciddi çalışmaların yeterince yapılmadığı konusunda sanırım hem fikiriz.

Öğretmen Ağı’nın Yaratıcı Problem Çözme Programı, tam bu noktada öğretmenlerin ihtiyaçlarına cevap vermeyi kendine dert ediniyor. Programı geliştiren Öğretmen Ağı’nın yürütücülüğünü ise, eğitim alanındaki en nitelikli çalışmaları yürüten kurumlardan biri olan Eğitim Reformu Girişimi (ERG) üstleniyor.

Yaratıcı Problem Çözme Programı, eğitimdeki zorlu problemlere kalıcı, somut çözümler bulmaya odaklanır ve dünyadaki en etkili problem çözme yaklaşımlarından biri olan Tasarım Odaklı Düşünme (TOD) metodolojisini kullanır. TOD, en basit haliyle, problemlere bir tasarımcı gibi düşünerek yaklaşmaktır.

Yaratıcı Problem Çözme Programı son olarak, “Paydaşlar arası iletişimin kapsayıcılık kültürünü yaşatmasını okullarımızda nasıl sağlayabiliriz?” sorusunun peşinde, İzmir’de, benim de içlerinde bulunduğum, Türkiye’nin farklı coğrafyalarından farklı okullarından; farklı eğitim anlayışına sahip 30 öğretmene toplam 6 hafta süren bir deneyim imkanı sundu. Öğretmen Ağı’nın programa son derece hâkim ve idealist kadrosunun kolaylaştırıcılığında yürütülen bu programda katılımcı öğretmenler olarak:

- Sadece okullarımızda değil; gündelik yaşantımızda karşılaştığımız sorunların çözümü için yeni yöntem ve teknikler öğrendik ve bunları sahada uyguladık.

- Düşünme biçimimiz değişti ve gelişti.

- İnsan-odaklı eğitim tasarımlarına kafa yorduk ve eğitim ortamları yarattık.

- Analitik ve tasarım odaklı düşünmeye başladık.

- Eğitim ezberlerimizden kurtulduk, kalıplarımızı kırdık.

- Mazeretlere değil neden yapacağımıza ve nasıl yapabileceğimize odaklandık.

- Daha çok dinlemeye, daha az konuşmaya başladık.

- 7 kişilik bir grupla Skype, Google Drive, e-posta ağları üzerinden sürekli iletişim kurarak gerçek bir mesleki dayanışma ve paylaşım deneyimi yaşadık.

6. haftanın sonunda ortaya çıkardığımız ürünü paylaştığımız eğitimcilerden aldığımız geri bildirimler, emeklerimizin karşılık bulacağı konusunda bizleri daha da motive etti.

Öğretmenlerin, farklılıklara saygılı ve kapsayıcı bir okul kültürü için etkin paydaşlara dönüşmesinin nasıl sağlanacağına odaklanarak geliştirdiğimiz ürünün adı, Kapsayan Alan’dı. Programdaki 5 gruptan biri olarak, eğitimin bütün paydaşlarını demokratik bir ortamda buluşturan etkileşim platformu oluşturmak istedik. Kapsayan Alan şimdilik bir websitesi ve henüz test aşamasında. Ancak yine de ziyaret edenlere derdini anlatabilecek durumda: https://kapsayanalan.wixsite.com/ypcx

Sitede, Türkiye’nin hatta dünyanın herhangi bir yerinden demokratik ve kapsayıcı eğitime dair söyleyecek kelamı, önereceği kaynağı, uyguladığı tekniği, metodolojisi vb. olan her öğretmene açık bir paylaşım ortamı olmasını hedefliyoruz. Site beklediğimiz desteği gördüğünde, Türkiye’nin en çok ziyaret edilen ve paylaşım yapılan eğitim platformlarından biri olabilir!

Yaratıcı Problem Çözme Programı’nın İzmir ayağında, bizimle birlikte çalışan diğer 4 grupta da farklı eğitim sorunlarına somut cevaplar veren birbirinden özgün ve pratik çözümler ortaya çıkarıldı. Bu çözümler de başka bir yazının konusu olacak kadar değerli. Öğretmene gerçek bir Tasarım Odaklı Düşünme deneyimi yaşatan bu programı eğitime dair derdi olan tüm meslektaşlarıma samimi olarak ve hatta şiddetle tavsiye ediyorum.

Türkiye’nin eğitim ikliminin değişmesi gerektiğini düşünüyorsak, elimizi taşın altına koyma cesaretini göstererek bu tip sivil ağlara dâhil olmanın yollarını bulmalıyız. Yaratıcı Problem Çözme bu yollardan yalnızca bir tanesi…

Kapsayan Alan ekibi olarak Öğretmen Ağı’na ve Kolaylaştırıcılarına sonsuz teşekkürler…