Mobil Psikososyal Destek Programı (Mobides) — Defne Günlükleri

Yazarlar: Mobil Psikososyal Destek Programı Yürütücüleri

Depremlerden sonra daha güçlü bir şekilde deneyimlediğimiz bir durum var ki; eğitim, tek başına krizleri çözemeyecek olsa da yaşanan sorunlara sürdürülebilir çözümler üretilmesini sağlayabilir. Bu sürdürülebilir çözümlerin hayata geçmesinin kilidi ise eğitimin öznesi olan öğretmenler. İnisiyatif alan öğretmenler, değişimin öğretmenle başladığına tanıklık etmemizi sağlıyor.

Bu inisiyatifin bir örneği de Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından gerçekleşmiş durumda. Öğretmen Ağı Değişim Elçisi öğretmenlerin inisiyatifi ve Mersin İl MEM Ar-Ge işbirliğiyle hayata geçiren Mobil Psikososyal Destek Programı’nın ikinci uygulaması hayata geçti. İlki, 3–5 Mart 2023 tarihleri arasında yaklaşık 1000 kişiye ev sahipliği yapan İskenderun Limanı’nda demirli MSC AURELİA isimli cruise gemisinde gerçekleşen programın ikinci uygulaması Hatay Defne’de yer alan Sümerler Ortaokulu’nda okulun müdür yardımcısının talebi üzerine gerçekleşti.

Dayanışmaya ve işbirliği geliştirmeye hiç olmadığı kadar ihtiyaç olduğunu düşünüdüğümüz bugünlerde, aşağıda okuyacağınız satırları dayanışma ruhunun bir yansıması olarak görüyorum.

Sevgiyle,
Ekin Gürsu, Öğretmen Ağı İletişim Sorumlusu.

1. Gün Notları
İsmail Örnek 👉Rehber Öğretmen 📍Mersin

Oldukça hızlı planlamak durumunda kaldığımız bir hareketlilik oldu. 29 Mart 2023 Çarşamba günü Hatay Sümerler Ortaokulu Müdür Yardımcısı Nurcan Oflazoğlu öğretmenimizin çağrısı üzerine hemen Mersin İl MEM Ar-Ge ve Mezitli RAM ile görüşüp “4–7 Nisan tarihlerinde çalışmayı yapabilir miyiz?”, “Neye ihtiyacımız var ve eldeki olanakları ne?” diye çalışmaya başladık. İlk hareketlilik ekibinden Cemal ve Meral Erasmus programı nedeniyle yurt dışında olacaklardı. Deneyimi olan ekipten Mersin’den İsmail, Adana’dan Dilan, gideceğimiz Antakya Defne ilçesinde yaşayan Seval’i ve ilk kez proje için hareket edecek kişiler olarak da Mersin’den Gözde, Leyla, Adana’dan Türkay ve Fatma, Defne’deki bir diğer Değişim Elçimiz Ayhan bu yeni hareketliliğin ekibi oldu.

Proje Öğretmen Ağı ve Mersin İl MEM Ar-Ge ortak projesi olduğundan İsmail, Gözde ve Leyla için kısa zamanda görevlendirme çıkarabildi ancak Adana’daki ağdaşlarımız bu denli kısa zamanda görevlendirme ya da idari izin alamadılar.

Sevgili Irmak ulaşım konusunda yine imdadımıza yetişti. Bu kez 29 kişilik bir araçla Hatay’a yolculuk ayarlamıştı bize. Madem araç bu denli büyük o halde Mimarlar-Mühendisler Odasının gıda, erzak vb. kutularını da bir dayanışma örneği olarak gitmesi gereken yere götürelim dedik.

Önceki etkinlikten kalma yeterli malzememiz vardı. Çakılkent etkinliği için sahilden yeni taşlar toplamıştık; Muhammet de çakılları yapıştıracağımız yeni 3 pano hazırlamıştı bizim için. Çakıl taşlarını boyamak için akrilik boya yerine bu kez permanent kalem kullanmayı deneyeceğiz.

Uzun süren yolculuktan sonra 4 Nisan 2023 Salı öğleden sonra Hatay Sümerler Ortaokulu’nun Asi nehri tarafında bulunan Fenerbahçeliler Derneği Özel Eğitim Anaokulu önünde bizi Nurcan öğretmenimiz karşılıyor. Etkinlik malzemelerimizi bir odaya bırakıp mekanı ve nasıl kullanabileceğimizi değerlendiriyoruz.

Mimarlar ve Mühendisler Odasının emanetlerini teslim ettikten sonra Seval çıkageliyor. 5 Nisan Çarşamba günü sabah 09:00 da programa başlamak üzere sözleşip Ayhan ve Seval’in ve dahi onların akrabalarının eşsiz ev sahipliğini yaşayacağımız eve geçiyoruz. Eve girmeye çekinenler için evin önünde konforlu bir çadır da hazır. Yediğimizi, içtiğimizi anlatmıyorum o bize kalsın…

Programın ilk günü etkinlik mekanına gelince kapının önünde ebeveynler ve çocukları birlikte görüyoruz. Fırsat bu fırsat hemen ilk tanışma ve ısınma etkinliğine ebeveynleri de davet etmeyi hatta tüm etkinliklerde kalabilirlerse onları da dahil etmeyi konuşuyoruz.

Tanışma ve ısınma etkinlikleri öncesi kendimize, programa, programın süresine, programın amacına ve ne zaman ayrılacağımıza dair bilgilendirmeyi yapıp “İsmine Ritim Kat”, “İsim-Sıfat”, “Perdeyi İndir, İsmi Bil” etkinliklerine geçiyoruz. Perde etkinliği programa burada eklediğimiz ve herkesin çok eğlendiği tam bir pekiştireç etkinlik oldu.

Madem ebeveynler burada; programın ilk uygulamasında zaman yaratamadığımız “Çocuk, Köstebek, Tilki ve At” filmini hep beraber izlemeyi teklif ediyoruz. Film sonrasındaki söyleşiye ebeveynler ve çocuklar aktif olarak katılıyorlar. Ev denen şeyin kapılar, duvarlar değil insanın sevdikleriyle olduğu her yer olduğunu anlıyoruz.

Filmin ardından Seval’in yürütücülüğünde “Duygu Baloncukları” etkinliğinde yine ebeveyn ve çocuklar bir aradayız. Seval’in tüm duygularımız üzerine düşünmemizi, nefes kontrolü sağlamamızı sağlatan yönergeleri ile balonların yolculuğuna biz de ortak oluyoruz.

Baloncuklardan sonra “Yap-Boz Takası” etkinliğimize geçiyoruz. Parçaları tamamen birbirine karıştırılmış 4 yapbozu 4 takım bir araya getirmeye çalışırken her takım diğer takımlarda olan parçalarını alabilmek için takaslar, pazarlıklar ve anlaşmalar yapıyor. Etkinlik sonunda yapbozlar ile hayat arasında bir ilişki kurularak dağılan bütün parçaların yeterli çaba gösterildiğinde tekrar birleşeceğine dair umutlu sözler ediliyor.

Kapanış çemberinde çocukların, genç arkadaşlarımızın ve yetişkinlerin sözleri yaptığımız şeye olan inancımızı perçinliyor. Ertesi gün buluşmak üzere ayrılıyoruz.

Geldiğimiz gün “Hem Sümerler Ortaokulu öğrencileri ve ebeveynlerine hem Yeşilpınar Ortaokulu öğrenci ve ebeveynlerine iki gruba ayrı ayrı yapabilir miyiz? Gelmişken birden çok okulda çalışalım.” diye yaptığımız plan uyarınca saat 15:00–18:00 arasında büyükçe bir çadır içinde aynı etkinlikleri (her yürütücünün her etkinlikte deneyim kazanması için) yürütücüleri değiştirmeye özen göstererek tekrar ediyoruz.

Hazırlık ve ilk gün notlarını yazma görevi bana kalıyor…

2. Gün Notları
İsmail Örnek 👉Rehber Öğretmen 📍Mersin

Dünkü tanıdık yüzlere yeni gelen yüzler de katılmış sabah. Nurcan öğretmen de orada hazır. Sınıftan dışarı çıkıp “Birlikte Güçlenmek” temalı ikinci günün ilk etkinliği “2,3,4 Giderek Büyüyoruz” etkinliğini yapıyoruz. Bu etkinlikte tek başına yürürken giderek büyüyen toplulukların bir parçası oluyor; iyi yapabildiği şeyleri, geleceğe dair hayallerini paylaşıyor katılımcılar. Bir sonraki etkinlik olan Destek Bilekliğinin de hazırlayıcısı oluyor bu etkinlik.

Destek Bilekliğinde katılımcılar renkli, şekilli, harfli farklı farklı boncuklardan kendilerine bileklik yaparken bileklerine güçlü yönlerini, ona güven veren kişileri, geleceğe dair hayallerini sembolize eden boncuklar ekliyorlar. Kimisi evdeki kardeşi için kimisi gelemeyen çocuğu için de bileklik yapıyor.

Destek Bilekliği etkinliğinden sonra katılımcılar genellikle 8. sınıf öğrencileri ve aileleri olduğu için bu hareketlilikte programa eklediğimiz “Yanal Düşünme Problemleri” etkinliği ile bir final sahnesini söyleyip olay kurgusunun çözülmesini istediğimiz etkinliğe geçiyoruz. Çok ilgi gören ve ne kadar sürerse sürsün devamı istenen bir etkinlik bu. Programı revize ederken eklemeliyiz diye not alıyoruz.

Yan yana duran iki kişinin içteki kollarını bir saç tokası ile bilekten birleştirdiğimiz “Birbirimize Bağlıyız” etkinliğinde ise ikili gruplar tek bir gövde gibi boşta kalan elleri ile ortak görevlerini tamamlamaya çalışıyorlar. Birinin sağ eli diğerinin sol eli sanki tek kişinin elleriymiş gibi çalışmak zorunda bu etkinlikte. Kağıttan uçak ve gemiler yapılıyor. İlk denemeden sonra ikinci kez tekrar edilerek yabancı olduğumuz durumlarda bocalayabileceğimize, bunun normal olduğuna ama insanın oldukça güçlü bir özelliği olan uyum sağlama yeteneğine dikkat çekiyoruz.

Parmak boya hayallerimizi, güç aldığımız insanları kağıtlara yansıttığımız etkinlik de Seval’in katkısı oluyor. Aynı etkinlikleri öğleden sonra Yeşilpınar Ortaokulu öğrencileri ve ebeveynleri ile tekrarlıyoruz. Bu kez mekanımız çadır ve çadırda izimizi bırakmayı da ihmal etmiyoruz. Tüm bu etkinler sırasında kurulan cümleleri, paylaşımları, hissedilenleri aktarmayı da diğer ağdaşlarıma bırakıyorum. Yarın etkinliğimizin ve Hatay Defne ziyaretimizin son günü…

3. Gün Notları
Gözde Uysal 👉Matematik Öğretmeni 📍Mersin

Bugün veda günümüz. Üçüncü günümüz. Mersin’e geri döneceğimiz için sadece bir okulda etkinlik yapacak kadar vaktimiz vardı. O yüzden biraz buruk başladık, Sümerler Ortaokulu’nda.

Bakarak Gez, Görerek Gez adlı ilk etkinliğimizi Leyla ve Seval okulun bahçesinde yaptırdılar. Biz de bu arada Çakıl Kent etkinliği için malzemeleri hazırlamaya koyulduk. Hazırlıklarımızı tamamladığımızda çocuklarla birlikte ekibimizin kalanı kahkahalar eşliğinde yanımıza geliverdiler. Görünmez iksirlerini görünmez bardaklarımıza doldurup ne içtilerse bize de ikram ettiler. İksir işe yaradı, biz de onlarla birlikte kahkahalar atmaya başladık.

Günlük kahkaha iksiri dozumuzu tamamladıktan sonra sıra ikinci etkinliğimiz Çakıl Kent’e gelmişti. Hep beraber Mersin’den topladığımız taşları boyamaya başladık. Evler, balıklar, kuşlar ve sincaplarla dolmaya başladı masanın üstü. Lahanalarımız, karpuzlarımız, onları koruyacak korkuluğumuz, bulutların arasındaki iyilik meleğimiz, ay, güneş ve yıldızımız hepsi güzelim tablomuzda yerini aldı. Son olarak herkes kendini sembolize eden birer boyalı taş daha ekledi.

Bazen dalıp giden gözleri de gördük, ne yapacağını bilemeyen kararsız bakışları da yakaladık ama yan yana olmanın gücünü hatırlayıp kaldığımız yerden devam edebildik. Eşsiz tablomuz hazırdı. Hatta yeri bile…. Sümerler Ortaokulu’nda okuma köşesine asılacaktı.

Üçüncü ve son etkinliğimiz “Dilek Ağacı” idi. Çocuklarla birlikte dileklerimizi yapışkanlı kağıda yazdık ve sınıfta belirlediğimiz bir duvara astık. Astık asmasına ama çocuklardan gelen fısıltıları da üzülerek duyduk. “Sanki gerçek mi olacak?” Tabii ki de bu kadar büyük ve taze bir yaranın hemen kapanmasını beklemiyorduk. O yüzden daha sık ziyaretlere ihtiyaç duyulduğunu da net bir şekilde hissettik. “Desteğimizi eksik etmeyelim. Dönüşümlü olarak destek vermeye devam edelim.” dedik.

Çocuklara sarılarak veda ettikten sonra bizi bekleyen aracımıza bindik ve distopik bir filmin sahneleri içinden geçerek uzaklaştık kentten. Rutinimize geri dönme zamanıydı.

3. Günün Devamında Yeşilpınar Ortaokulu
Ayhan Binici👉Türkçe Öğretmeni 📍Hatay

İsmail, Gözde ve Leyla rutinlerine dönmek üzere yola çıkarken Seval de Yeşilpınar’a doğru yol aldı. Seval ile etkinlikler ve programın üçüncü gününde yapılacaklar üzerine kısa bir toplantı gerçekleştirdikten sonra eğitim çadırımızda öğrenci ve velilerimizi beklemeye başladık.

Saat üç olmuştu ve sadece iki öğrenci gelmişti. Bu bende az da olsa bir hayal kırıklığı yaratmıştı. Ancak bir süre sonra sayımız giderek arttı ve bendeki hayal kırıklığı yerini umuda bıraktı. Seval’in çardakta yaptırdığı duygusal ısınma etkinliğinden sonra Çakıl Kent etkinliğini yaptırmak üzere hazırlamış olduğumuz sıralara geçtik.

Çocuklar ve bizler o kadar eğlendik ki harika bir tablo orta çıktı. Eller yıkandıktan sonra dileklerimizi yazmak üzere yapışkanlı kağıtları dağıttık ve dileklerimizi, isteklerimizi yazıp bir panoya yapıştırdık.

Kapanış çemberinde yazmış olduğumuz dileklerimizi seslendirerek duygusal anlar yaşayarak günü ve programı kapattık.