Eğitimde Problem Tanımlama

Yazar: Yasemin Toprak

Günlük yaşamımızda ya da bazen okulda öğretmenin verdiği bir ödevde ortaya çıkan problemlerle karşılaşabiliyoruz. Ortaya çıkan bu durum için çözüm üretilmesi gerektiğini herkes söyleyecektir. Oysa probleme çözüm üretmeden önce problemin ne olduğunu kavramak daha önceliklidir.

Bireyler problemi doğru bir biçimde algılayabilirse o problemi anlamada ve çözmede daha başarılı olabilecektir. Bunu başarabilmek için de problemin ana kaynağını tespit edebilme farkındalığı becerisinin yeterince iyi olması gerekmektedir. Öğrenci, bir birey olarak karşılaştığı sorun karşısında “Bu benim sorunum, neden bu sorunla karşılaşıyorum? Bu sorunu çözmem için neler yapmam gerekiyor?” diye kendi zihninde bir çözüm arayışına gidebilmelidir. Fakat öğrenci kendi karşılaştığı problem karşısında ortada bir problemin olduğunu anlama farkındalığına varamamışsa karşılaştığı problemi çözme sürecine giremeyecektir. Bu sebeple okul yaşamında öğrencilerin problemlerini tanımlama konusunda öğretmenlere çok iş düşmektedir.

Öğretmen, öğrenci ile çalışırken öğrencinin problemi tanımasına fırsat veren çalışmalar düzenleyerek öğrencinin farkındalıklarını arttırabilir. Böylece öğrenci kendini daha iyi anlayarak karşılaştığı problem karşısında kendisinin nasıl bir beceri düzeyine sahip olduğunu anlamaya adım atmış olacaktır. Bu adımlardan sonra öğrenci ile çalışmalarda disiplinler arası etkinliklerle problemi bulma ve problemi tanımlama çalışmaları yaptırılarak farkındalık kazandırma sağlanabilir. Ayrıca öğrencilere okul içi ve okul dışı aktiveteler yaptırılarak öğrencinin problemler karşısındaki kaygılarını azaltıcı, destekleyici çalışmalar yapılabilir. Karşılaştığı problemi tanımlayabilen, bunun üzerine düşünen ve çözümler arayan öğrenci kendini keşfetmeye, anlamaya başlayacaktır. Öğrenci, güçsüz yanlarını ve güçlü yanlarını fark ettiğinde önce kendisine sonra çevresine daha yüksek bir bilinçle yaklaşım sergileyecektir. Kendini tanıyan öğrencinin özgüveni güçlü bir şekilde artacaktır. Bu sayede öğretmen kendi öz benliğini tanıyan, çevresine ve geleceğine emin adımlarla ilerleyen öğrencilerin ortaya çıkmasını sağlayacaktır.

Bu bağlamda Öğretmen Ağı’nda yürütülen Yaratıcı Problem Çözme Programını incelediğimizde de problemi tanıma ve çözme yeterliliği anlatılmaktadır. Bu program öğretmenlere nasıl bir yol haritası izleyebilecekleri konusunda destek sağlayabilecektir. Bireyi bir eğitim sürecine dahil ederek, etkinliklerle bireye yaşamında karşılaştığı problemi tanımlama farkındalığı kazandırılabilir…