Problem Neydi?

Çocukların sevilme, görülme, kabul edilme, ilgilenilme, değer görme ve ait hissetme gibi ihtiyaçları vardır, bu ihtiyaçlar karşılanmadığında ise çocuklar zorbalık davranışı sergileyebilir. Peki çocukların sevilme, kabul edilme, ilgilenilme, değer görme gibi ihtiyaçlarını nasıl karşılayabiliriz?

Çözüm 

Tasarım Odaklı Düşünme metodolojisinin kullanıldığı Yaratıcı Problem Çözme sürecinde,  çocukların duygusal ihtiyaçları karşılanmadığında zorbalık yöntemine başvurabildiği gözlemlendi. Böylece, zorbalığın önüne geçmeye ve çocukların duygusal ihtiyaçlarını karşılamaya katkı sunan “Beraber Bütünüz” çözümü geliştirildi. “Beraber Bütünüz” çözümünde yapbozun farklı farklı parçalarının bir araya gelerek bir bütün oluşturmasından ilham alındı. “Yapboz parçalarının girintili çıkıntılı ve birbirinden farklı olması birleşmelerine engel olmaz, aksine bütünü oluşturmak için bu girinti ve çıkıntılara ihtiyaç vardır.” diyerek yola çıkıldı. 

“Beraber Bütünüz” etkinliğinde önceden hazırlanmış yapboz parçaları öğrencilere dağıtılır. Yapbozların ön yüzünde öğrenci fotoğrafları veya kendi çizimleriyle kendi resimleri yer almaktadır. Öğrencilerden yapboz parçasının arkasına bir olumlu özelliklerini, bir değiştirmek istedikleri özelliklerini, bir de ilgi alanlarını yazmaları istenir. Yapboz parçaları birleştirilerek bütün oluşturulduktan sonra olumlu ve değiştirmek istenilen özelliklerin hepsi tahtaya yazılır, bunların üzerinden beyin fırtınası yapılır. Sınıfla birlikte belirlenen bir süre zarfında öğrencilerden hem kendi davranışlarına dikkat etmeleri, hem de arkadaşlarının davranışlarını gözlemlemeleri istenir. Bu süre sonrasında öğrencilerin gözlemlerini paylaşabilecekleri bir beyin fırtınası daha gerçekleştirilir. Etkinliğin ayrıntılı yönergesine ulaşmak için “Çözümümü İndir” butonuna tıklayabilirsiniz.

Etkisi

Çözüm, ilköğretimden liseye kadar çeşitli sınıf ve kademelerden öğrencilerle birlikte gerçekleştirildi. Öğrenciler öz değerlendirme yapma fırsatı bularak olumlu ve olumsuz özelliklerinin farkına vardılar. Özelliklerinin sınıf arkadaşları üzerindeki etkilerini fark ederek empati kurabildiler. Empati ve öz değerlendirme ortamının oluşmasıyla sınıfça birlik olma, birlikte hareket etme, bütünün parçası olma ve aidiyet duygusu anlamında katkı sağlandı.

Çözüm Nasıl Uygulanır?

Çözüm, her branştan öğretmenden tarafından tüm kademelerde uygulanabilir. Çözüm, okulun koşulları, müfredat ya da öğrencilerin ihtiyaçları gözetilerek, uygulanacak eğitim ortamına uyarlanabilir. Uygulama sürecinde Yaratıcı Problem Çözme becerisi ve Tasarım Odaklı Düşünme (TOD) metodolojisi ile ilgili ihtiyaç duyulan bilgilere, www.yaraticiproblemcozme.org adresinden ulaşılabilir. Her çözüm, uygulanıp farklı öğrencilerle buluştukça gelişmeye ve zenginleşmeye açıktır. Çözümü uygulama sürecinde edindiğiniz deneyimleri ve çözümün gelişmeye açık yönlerine dair önerilerinizi info@ogretmenagi.org adresine gönderebilirsiniz. Çözümle ilgili sosyal medya paylaşımlarınızda #DeğişimOkulda hashtagini kullanarak ve Öğretmen Ağı hesabını etiketleyerek, çözümün yaygınlaşmasına katkı sunabilirsiniz. Öğretmen Ağı Yaratıcı Problem Çözme Programı ile ilgili güncel gelişmelerin paylaşıldığı Facebook Grubu'na buraya tıklayarak üye olabilirsiniz. Kitapçıkta yer alan atölye ve etkinlikleri uyguladıktan sonra buradaki formu doldurarak geri bildirimlerinizi iletirseniz çözümleri birlikte geliştirebiliriz.

Çözümü Geliştirenler

Abdurrahman KARAKAYA (Sınıf Öğretmeni), Büşra DÖNMEZ CANDAN (Matematik Öğretmeni), Nebi Burak AY (Özel Eğitim Öğretmeni), Sabiha SÖNMEZ (Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Öğretmeni), Sevil ÖZTÜRK UZUN (Matematik Öğretmeni), Ümit DURSUN (Sınıf Öğretmeni)