Bilgilerin Kaynağını Sorgulamak: Teyit Hamağı (Teyit Haberleri Anlama Merkezi Ağı)
Problem Neydi?
Hızla yayılan ve paylaşılan haber akışı içerisinde öğrencilerin karşısına güvenilir bir kaynağı olmayan bilgiler çıkıyor. Eleştirel dijital okuryazarlık becerileri desteklenmediğinde öğrenciler karşılaştıkları bilgilerin kaynağını sorgulama ve araştırma alışkanlığı kazanmakta zorlanabiliyorlar. Peki, öğrencileri günlük hayatta, internette ve sosyal medyada karşılaştıkları bilgileri araştırmaları ve teyit etmeleri konusunda nasıl teşvik edebiliriz?
Çözüm
Eleştirel Dijital Okuryazarlık Programı sürecinde öğrencilerin karşılaştıkları her bilginin öncelikli olarak kaynağına bakma alışkanlığını kazanmalarını, bir bilginin doğruluğunu teyit etmeye yönelten sorular sorabilmelerini ve merak ettikleri konularda bağımsız bir şekilde araştırma yaparak güvenilir kaynakları seçebilmelerini hedefleyen "Teyit Hamağı (Teyit Haberleri Anlama Merkezi Ağı)” çözümü geliştirildi.
Hazırlık sürecinde sınıfta öğrencilerin sürekli karşılaşabilecekleri bir alan belirlenir. Belirlenen alana hamak veya benzeri bir malzemeyle ağ kurulur. Bu alan “Şüpheli Bilgi”, “Teyitli Bilgi”, “Yöntemler ve Kaynaklar”, “Benden Size İpucu” başlıklarıyla dört bölüme ayrılır. Uygulama başlamadan önce öğrenciler arama motorlarını etkin kullanma ve güvenilir kaynakları tespit etme yolları üzerine bilgilendirilir. Daha sonra öğrenciler karşılaştıkları şüpheli bir bilgiyi hamağa ekler, eklenen tüm şüpheli bilgiler arasından sınıfça en merak edileni seçilir, bu bilgi sınıfça araştırılır. Öğrenciler araştırdıkları bilginin doğru mu yanlış mı olduğunu ve nedenlerini “Teyitli Bilgi” bölümüne eklerler. Merak edilen şüpheli bilgiler sınıfta düzenli aralıklarla birlikte araştırılıp teyit edilir. Etkinliğin ayrıntılı yönergesine ulaşmak için “Çözümü İndir” butonuna tıklayabilirsiniz.
Çözüm Nasıl Uygulanır?
Çözüm, her branştan öğretmenden tarafından tüm kademelerde uygulanabilir. Çözüm, okulun koşulları, müfredat ya da öğrencilerin ihtiyaçları gözetilerek, uygulanacak eğitim ortamına uyarlanabilir. Uygulama sürecinde Yaratıcı Problem Çözme becerisi ve Tasarım Odaklı Düşünme (TOD) metodolojisi ile ilgili ihtiyaç duyulan bilgilere, www.yaraticiproblemcozme.org adresinden ulaşılabilir. Her çözüm, uygulanıp farklı öğrencilerle buluştukça gelişmeye ve zenginleşmeye açıktır. Çözümü uygulama sürecinde edindiğiniz deneyimleri ve çözümün gelişmeye açık yönlerine dair önerilerinizi info@ogretmenagi.org adresine gönderebilirsiniz. Çözümle ilgili sosyal medya paylaşımlarınızda #DeğişimOkulda hashtagini kullanarak ve Öğretmen Ağı hesabını etiketleyerek, çözümün yaygınlaşmasına katkı sunabilirsiniz. Öğretmen Ağı Yaratıcı Problem Çözme Programı ile ilgili güncel gelişmelerin paylaşıldığı Facebook Grubu'na buraya tıklayarak üye olabilirsiniz. Kitapçıkta yer alan atölye ve etkinlikleri uyguladıktan sonra buradaki formu doldurarak geri bildirimlerinizi iletirseniz çözümleri birlikte geliştirebiliriz.
Çözümü Geliştirenler
Hasan Dirik (İngilizce Öğretmeni), Merve Bursa (Sosyal Bilgiler Öğretmeni), Gizem Ok Uluçay (Sınıf Öğretmeni), Okan Aksoy (Fen Bilimleri Öğretmeni), Muhammet Ali Mert (Psikolojik Danışman), Soner Küçükgökmen (Okul Öncesi Öğretmeni), Yasemin Gültekin (Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmen)
Eleştirel dijital okuryazarlık konusunda daha fazla kaynağın ve diğer çözümlerin yer aldığı “Eğitimde Eleştirel Dijital Okuryazarlık: Öğretmenden Öğretmene El Kitabı”nı incelemek için buraya tıklayın.