ARKA PLAN I KORONAVİRÜS VE EĞİTİM
Uzaktan eğitimin ikinci haftasında, ilkokul, ortaokul ve lise öğrencileri, EBA web sitesi ve EBA TV aracılığıyla eğitimlerini sürdürüyor. Özel okullar ise bunların yanı sıra kendi uzaktan eğitim sistemlerini kullanıyor. Peki örgün eğitime erişemeyen çocuklar, uzaktan eğitime erişebiliyor mu? Öğrenciler, öğretmenler ve veliler uzaktan eğitim sürecini nasıl deneyimliyor? Koronavirüsten etkilenen eğitimin arka planında neler oluyor?
Uzaktan Eğitim Nasıl İlerliyor?
Geçtiğimiz hafta Millî Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, uzaktan eğitim sürecinin 30 Nisan'a kadar uzadığını ve uzaktan eğitimin daha çok önem kazandığını paylaştı. EBA ile tüm öğrenci, öğretmen ve velilere kesintisiz hizmet vermek için çalışmalar sürerken, uzaktan eğitimde yeni bir aşamaya ilişkin bilgi paylaşıldı. “EBA Canlı Sınıf” uygulaması ile artık öğrenciler kendi öğretmenleriyle sınıf ortamında ders işleyebiliyor. Böylece öğrenci-öğretmen etkileşimini teşvik edici çalışmalar sağlanıyor. 8 ve 12. sınıf öğrencileri için ise Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) ve Liseye Geçiş Sistemi’nde (LGS) sorumlu oldukları ve birinci dönemin başından itibaren işledikleri konulara yönelik program hazırlıkları devam ediyor.
Dezavantajlı Gruplar Uzaktan Eğitime Erişebiliyor Mu?
Okuldan ayrı geçirilen süre, öğrencilerin eğitiminde bir ara niteliği taşıyor. Zorunlu uzaktan eğitim süreci bittiğinde tüm sınıflarda telafi eğitimi yapılması planlanıyor. Çeşitli koşullar nedeniyle uzaktan eğitime erişemeyen, erişme imkânı olsa bile uzaktan eğitim araçlarını etkin kullanamayan öğrencilerin de olduğu göz önünde bulundurularak, risk altındaki gruplara yönelik yürütülecek çalışmaların hızla planlanması ve paylaşılması önemli.
Gelişmelerden önemli derecede etkilenen bir diğer uygulama uyum sınıfları oldu. Suriyeli Çocukların Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonun Desteklenmesi Projesi (PİKTES), zorunlu ara verilen uyum sınıflarına, 30 Mart 2020 itibarıyla uzaktan eğitim yoluyla başlanacağını açıkladı. “Uyum için Türkçe” dersleri TRT-EBA ve PİKTES Youtube kanalından takip edilebilecek.
İlk defa 2019-20 eğitim-öğretim yılında yürütülen uyum sınıfı uygulaması neleri içeriyor? Koronavirüsün uygulamanın sürdürülebilirliğine etkileri ve nelerin geliştirilebiliceğine dair yazının devamına buradan ulaşabilirsiniz.
Çalışan çocuklar örgün eğitime erişimde dezavantajlı gruplardan birini oluşturuyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 7 yıl aradan sonra, 31 Mart 2020’de Çocuk İşgücü Anketi 2019’un sonuçlarını açıkladı. Verilere göre, Türkiye’de 6-17 yaş grubundaki 743 bin 932 çocuk eğitimin dışında. Çocukların çalışma nedenleri arasında ilk sırada "hane halkının ekonomik faaliyetine yardımcı olmak" var. Bunu "iş öğrenmek, meslek sahibi olmak", "hanehalkı gelirine katkıda bulunmak" ve "kendi ihtiyaçlarını karşılamak" izliyor. Örgün eğitime erişemeyen çocukların uzaktan eğitime erişiminin sağlanması, bu dönemde üzerinde durulması gereken önemli konulardan biri. Uzaktan eğitim ve telafi hizmetlerinin erişilebilir olmasının yanı sıra, risk grubundaki çocukların eğitimde tutulmasına ilişkin önlemler alınması da bu süreçte önceliklendirilebilir.
Öğretmenler Uzaktan Eğitim Sürecini Nasıl Deneyimliyor?
Uzaktan eğitim sürecinde öğretmenlerin ihtiyaçlarını paylaşmanın meslektaş dayanışmasını güçlendirdiğinden yola çıkarak, öğretmenlerin bu yeni eğitim sürecini değerlendirdiği bir anket hazırladık. 20 farklı ilden 58 öğretmenin katıldığı anketin sonuçları, üç önemli noktaya işaret ediyor.
- Uzaktan eğitimde kapsayıcılık: Uzaktan eğitim sürecinde kapsayıcılık kamuoyunda sıklıkla internete erişim bağlamında gündeme gelse de, öğretmenlerin yanıtları kapsayıcılığın kapsamının çok daha geniş olduğuna işaret ediyor. İnternete erişimin yanı sıra sosyo-ekonomik koşullar ile mülteci, ana dili Türkçe olmayan ve/ya özel gereksinimi olan çocukların ihtiyaçları, uzaktan eğitimde kapsayıcılığın farklı odakları olarak ortaya çıktı.
- Öğretmenin dönüştürücü gücü: Örgün eğitimde olduğu gibi, uzaktan eğitim sisteminde de öğretmenler etkisi ve dönüştürücü gücü en yüksek aktörler olarak karşımıza çıkıyor. Öğretmenler bu süreçte, öğrencilerin motivasyonlarını sağlamak ve eğitimlerini takip etmek, uzaktan eğitim sürecinin tüm öğrenciler için kapsayıcı olmasına çalışmak, velileri bu süreçte doğru yönlendirmek, karşılaşılan zorluklara çözüm üretmek gibi pek çok sorumluluk üstleniyor. Öğretmenin uzaktan eğitim sürecindeki kilit rolünü, bir öğretmen kendi sözleriyle şöyle ifade ediyor: “Öğretmenin inisiyatifine ve özverisine kalıyor her şey. Bir sorun varsa, çözüm yine kendimizde.”
- Dijital Okuryazarlık: Öğretmenlerin dijital okuryazarlık becerileri, uzaktan eğitim sürecini doğrudan etkiliyor. Dijital okuryazarlık becerilerine sahip ve dijital araçların kullanımına hakim olan öğretmenler için uzaktan eğitim süreci, diğer meslektaşlarına kıyasla nispeten daha rahat ve verimli geçiyor. Uzaktan eğitime geçiş sürecinde, dijital araçların kullanımı ya da içerik ve materyal geliştirme konularında desteğe ihtiyaç duyan öğretmenler de bulunuyor. Dijital okuryazarlıktan bağımsız olarak kademe ve branş farkı, öğretmenlerin uzaktan eğitim deneyimini farklılaştırıyor. Örneğin, pek çok sınıf öğretmeni, bu süreçte yüz yüze eğitimin önemini anladığını söylüyor.
Sivil Toplum ve Eğitimin Paydaşları Neler Yapıyor?
Koronavirüs salgını sebebiyle tüm ülke hızla uzaktan eğitime geçiş yaparken, pek çok sivil oluşum ve/ya kurum, çalışmalarını dijitale taşıyor, kaynaklarını paylaşıyor. Bu çalışmaları yaygınlaştırarak, salgın boyunca sivil alandaki dayanışmaya ve eğitimin ihtiyaçlarının karşılanmasına katkı sunmak istiyoruz.
- Bilim Akademisi’nin popüler bilim platformu olan sarkac.org, bugünlerde koronavirüs konusunda bilgilendirmeye öncelik veriyor. Web sitesinde uzmanların yazdığı yazılar yayınlanıyor, bilim basını takip edilerek Türkçe’ye çevriliyor, COVID-19 hakkındaki bilgi ve gelişmeler özetleniyor.
- İhtiyaç Haritası, Türk Tıp Öğrencileri Birliği işbirliğiyle ve Türk Tabipleri Birliği'nin referansıyla tespit edilen sağlık çalışanlarının ihtiyaçlarına online alışverişle destek olunabilecek bir kampanya başlattı. Ayrıntılı bilgi için tıklayın.
- IBM Türkiye, uzaktan eğitimle artan video kullanımında yaşanan yayın sıkıntısını gidermek için, “IBM Video Streaming” isimli video yayın sistemine K-12 kurumları için ücretsiz erişim sunuyor. Ayrıntılı bilgi için tıklayın.
- Ekoharita, salgın boyunca oluşan yeni dayanışma gruplarını, topluluklarını ve ağlarını bir araya getirerek daha erişilebilir olmasını sağlıyor. Ayrıntılı bilgi için tıklayın.
Evde Uygulanabilecek İlham Veren Öneriler - #EvdeKal
Vaktin büyük bir bölümünü evde geçirdiğimiz bu günlerde, yaratıcı ısınma oyunları oynayarak grup aidiyetini ve işbirliğini artırabilirsiniz. Biz, ortaklıklarımızı keşfetmemizi sağlayan 10 Ortak Noktamız oyununu tavsiye ediyoruz. www.yaraticiproblemcozme.org adresinde, “Isınma Oyunları” sekmesinde daha çok oyuna ulaşabilirsiniz.