"Burası Tamamen Bizim": Öğretmenin Özne Olma Hali, Mesleki Öğrenme Toplulukları ve Öğretmen Ağı Örneği
“Tamamen öğretmenlere inisiyatif sağlamak amacıyla yola çıkan bir şey. Bence en değerli kılan yanlarından birisi bu: ilişki eşitliği. Öğretmen Ağı alan açıyor bize. Ben şunu yapacağım dediğinde “Evet, yap” diyor. Burası tamamen bizim. Öğretmenlerin olan bir yer, onu hissediyorsun.”
Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2023 Eğitim Vizyonu, ‘ana aktör’ olarak öğretmene vurgu yapıyor. Nitekim, yapılan çalışmalar da eğitimin gelişmesinin yolunun öğretmenin güçlenmesinden geçtiğine işaret ediyor. Öğretmenin ‘değiştirme gücü’nün, özne olma haliyle* sıkı bir ilişkisi bulunuyor. Mesleki öğrenme topluluklarının bu ilişkinin sağlanmasında büyük potansiyele sahip olduğu; öğretmenlik ve sınıf pratiklerinin iyileşmesine ve öğrenci başarısının artmasına katkıda bulunduğu biliniyor. Dolayısıyla, araştırmacılar, karar alıcılar ve uygulayıcıların gittikçe daha çok dikkatlerini yönelttikleri bu topluluklara ilişkin bilgi üretmek önem kazanıyor.
Tam da bu bilginin üretimine katkı sunmak üzere hazırlanan“Burası Tamamen Bizim” Öğretmenin Özne Olma Hali, Mesleki Öğrenme Toplulukları ve Öğretmen Ağı Örneği” başlıklı rapor, mesleki öğrenme topluluklarının öğretmenlerin güçlenmesine etkisini araştırıyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyoloji ve Eğitim Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi - SEÇBİR Müdür Yardımcısı Müge Ayan’ın kaleme aldı.
*Öğretmenin özne olma hali: İngilizcedeki ‘teacher agency’ kavramının karşılığı olarak kullanılmaktadır. ERG Sözlük’te ‘özne olan öğretmen’ şu şekilde tanımlanmaktadır: “Öğretim pratiklerini iyileştirmek, kendi mesleki öğrenme deneyimini yönlendirmek, mesleki kimliğini oluşturmak, biçimlendirmek veya dönüştürmek, dayanışmaya dayanan işbirliği çevresinde kendisinin ve meslektaşlarının öğrenmesine katkıda bulunmak için bilerek ve isteyerek eyleme geçen öğretmen”
(Kaynak: https://www.egitimreformugirisimi.org/yayin/erg-sozluk/)