Problem Neydi?

Akranları ve sosyal çevresi tarafından değer gören, benlik algısı gelişen çocuklar, önce kendine, sonra çevresine olumlu tutum ve davranışları gösterir. Peki, çocukların sevilme, kabul edilme ve değer görme ihtiyaçlarını nasıl karşılayabiliriz?

Çözüm 

Tasarım Odaklı Düşünme metodolojisinin kullanıldığı Yaratıcı Problem Çözme sürecinde, değer ve kabul görerek benlik algılarının güçlendiği çocukların zorbalık davranışlarının azaldığı gözlemlendi. Bu bağlamda benlik algılarının güçlenmesine ve çocukların kendi olumlu özelliklerini fark ederek çoğaltmasına katkı sunan “Değerler Köyü” çözümü geliştirildi. 

Öğrencilere, "Değerler Köyü" etkinliği gerçekleştirileceği açıklanır ve etkinlik anlatılır.Her dersin son 15 dakikasında her öğrenci hakkında sınıftaki arkadaşları tarafından öğrencinin gün içinde gerçekleştirdiği olumlu davranış ve tutumların söylenmesi istenir. Olumlu davranışlar, paylaşım, destek, güzel sözler, yeni bir bilgi öğrenimi, vb. pek çok konu hakkında olabilir. Olumlu davranışları anlatılan öğrenciye her olumlu davranış için bir tahta parçası verilir. Rekabetin önüne geçmek ve eşitliği sağlamak adına tüm sınıfa eşit sayıda tahta vermeye çalışılır. Tahtalar birkaç ay toplanır ve biriktirilir. Öğrencilere isterlerse bireysel ya da grup halinde çalışabilecekleri söylenir. Her olumlu davranışın bir rengi olduğu ve ellerindeki renksiz tahtaları, arkadaşlarının yorumlarını ve kendi değerlendirmelerini de katarak olumlu davranışlarına karşılık gelecek renklere boyamaları istenir. Öğrenci belirli olumlu davranışı ne kadar gerçekleştirdiğini düşünüyorsa o kadar tahtayı karşılık gelen renge boyar. Bu alanda öğrenciye müdahale edilmez. Boyanan tahtalar birleştirilir, yapıştırılır ve ev yapılır. Yapılan bütün evler yan yana konarak değerler köyü oluşturulur. Öğrenciler yaptıkları çalışmaları ve duygularını paylaşır.

Hedeflenen Etki

Çözüm, çeşitli sınıf ve kademelerden 190 öğrenciyle birlikte gerçekleştirildi. Çözümün uygulanma sürecinde sınıfta olumlu davranışların çoğaldığı gözlemlendi. Daha çok olumsuz davranışlarının fark edildiği öğrencilerin de olumlu davranışları ön plana çıktı. Hem zorbalık yapan, hem de zorbalığa uğrayan öğrencilerde olumlu gelişmeler gözlendi.

Çözüm Nasıl Uygulanır?

Çözüm, her branştan öğretmenden tarafından tüm kademelerde uygulanabilir. Çözüm, okulun koşulları, müfredat ya da öğrencilerin ihtiyaçları gözetilerek, uygulanacak eğitim ortamına uyarlanabilir. Uygulama sürecinde Yaratıcı Problem Çözme becerisi ve Tasarım Odaklı Düşünme (TOD) metodolojisi ile ilgili ihtiyaç duyulan bilgilere, www.yaraticiproblemcozme.org adresinden ulaşılabilir. Her çözüm, uygulanıp farklı öğrencilerle buluştukça gelişmeye ve zenginleşmeye açıktır. Çözümü uygulama sürecinde edindiğiniz deneyimleri ve çözümün gelişmeye açık yönlerine dair önerilerinizi info@ogretmenagi.org adresine gönderebilirsiniz. Çözümle ilgili sosyal medya paylaşımlarınızda #DeğişimOkulda hashtagini kullanarak ve Öğretmen Ağı hesabını etiketleyerek, çözümün yaygınlaşmasına katkı sunabilirsiniz. Öğretmen Ağı Yaratıcı Problem Çözme Programı ile ilgili güncel gelişmelerin paylaşıldığı Facebook Grubu'na buraya tıklayarak üye olabilirsiniz. Kitapçıkta yer alan atölye ve etkinlikleri uyguladıktan sonra buradaki formu doldurarak geri bildirimlerinizi iletirseniz çözümleri birlikte geliştirebiliriz.

Etkinliği Geliştirenler

Burak KORKMAZ (Türkçe öğretmen), Çiğdem DENGİZ (Sınıf öğretmeni), Gülcan DEMİRKESER (İngilizce öğretmeni), İsmail ÖRNEK  (Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik), Kubilay ÖZAYDIN (Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik), Murat ALÇI (Sınıf öğretmeni), Sibel KAYA (Özel eğitim sınıf öğretmeni)