Problem Neydi?

Öğrenciler, mevcut eğitim sistemi içinde kendi ilgi alanlarını ve meraklarını keşfedebilecekleri alanları ve imkanları bulmakta zorlanabiliyor. Öğrenciler, kendi meraklarının peşine düşen değil; sistemin, öğretmenlerin, ebeveynlerin beklentilerini karşılayan konumunda veya soru soran değil, sadece cevap veren konumunda olabiliyor. Buna bağlı olarak, öğrenme motivasyonu, araştırma ve sorgulama becerileri, ifadeye yönelik özgüven ve aktif katılım olumsuz etkilenebiliyor. Peki, "Çocukların bilgiyi alan değil; keşfeden rolünde olmalarını nasıl sağlayabiliriz?"

Çözüm

Tasarım odaklı düşünme metodolojisinin uygulandığı problem çözme sürecinde; öğrenme merakının artması için öğrencilerin kendi meraklarının kaşifi olma ihtiyacı ortaya çıktı. Çünkü öğrenciler, keşfeden rolünden uzaklaştıkça merak etme davranışından da bir o kadar uzaklaşabiliyor. Bu ihtiyaç üzerine, öğrencilerin çevresine ilham vermesine, üretmesine, paylaşmasına ve aktif katılıma olanak sunan “Keşif İstasyonu” etkinliği geliştirildi.

Etkinliğe başlarken, öğrencilerin merak ettikleri konuların kaşifi olabilmeleri için, okulun şartlarını gözeterek, okul koridorlarında ya da sınıfın belirlenen bir köşesinde “Keşif İstasyonu” ve “Evreka Duvarı” oluşturulur Öğrencilere, “Merak nedir?”, “İnsanlar neden merak eder?”, “Bir şeyi merak ettiğimizde neler yaparız?”, “Nasıl kendi meraklarımızın kaşifi oluruz?” soruları yaş gruplarına uygun şeklide sorularak, büyük grup tartışması yapılır. Bu sorular üzerine öğrenciler cevaplarını yapışkanlı kağıtlara yazıp temalarına göre istasyonlara yapıştırır. Öğrenciler, merak ettikleri konularda araştırma yaparken nelere ihtiyaç duyduklarını belirler. Bireysel ya da gruplar halinde araştırma yapabilirler. Öğrenciler istasyonda kendi serbest zamanlarında çalışır. İstasyon çalışması sürecinde öğretmen sadece süreci gözlemler ve rehberlik eder. Bireysel ya da grup halinde çalışan öğrenciler,  “Evreka Duvarı”na verilerini veya şaşırtıcı bilgileri yazarak araştırma bulgularını paylaşırlar. Öğrencilerin tümü araştırmalarını tamamladıklarında, “Deneyim Paylaşımı” günleri düzenlenir. Deneyim Paylaşımı’nda merak edilen konular hakkındaki araştırma süreçleri ve bulguları paylaşılır.

Etkisi

Bu süreçte öğrencilerin kendi meraklarını fark etmesi sağlandı. Kendi meraklarının kaşifi olmalarının onların araştırmalarını derinleştirmelerine neden olduğu gözlemlendi. Kendi keşif süreçlerini “Deneyim Paylaşımı” günleri aracılığıyla diğer arkadaşları ile paylaşmalarının onları araştırma yapma, birbirlerinin meraklarını merak etme ve yeni meraklarının kaşifi olma konusunda motive ettiği görüldü. Yeni merak konularının da merakın sürdürülebilir bir hale gelmesine katkı sağladığı fark edildi.

Çözümün uygulanmasının ardından öğrencilerden şu geri bildirimler alındı: “Kendi merakımın kaşifi oldum!”, “Ben bu çalışmayı çok sevdim çünkü düşündüm.”, “Kendi kararımı vermek güzeldi.”, “Öğrenmek istediğim şey için tasarım yaptım.”

Çözüm Okullarda Nasıl Uygulanır?

Çözüm, her branştan öğretmenden tarafından tüm kademelerde uygulanabilir. Çözüm, okulun koşulları, müfredat ya da öğrencilerin ihtiyaçları gözetilerek, uygulanacak eğitim ortamına uyarlanabilir. Uygulama sürecinde Yaratıcı Problem Çözme becerisi ve Tasarım Odaklı Düşünme (TOD) metodolojisi ile ilgili ihtiyaç duyulan bilgilere, www.yaraticiproblemcozme.org adresinden ulaşılabilir. Her çözüm, uygulanıp farklı öğrencilerle buluştukça gelişmeye ve zenginleşmeye açıktır. Çözümü uygulama sürecinde edindiğiniz deneyimleri ve çözümün gelişmeye açık yönlerine dair önerilerinizi info@ogretmenagi.org adresine gönderebilirsiniz. Çözümle ilgili sosyal medya paylaşımlarınızda #DeğişimOkulda hashtagini kullanarak ve Öğretmen Ağı hesabını etiketleyerek, çözümün yaygınlaşmasına katkı sunabilirsiniz. Öğretmen Ağı Yaratıcı Problem Çözme Programı ile ilgili güncel gelişmelerin paylaşıldığı Facebook Grubu'na buraya tıklayarak üye olabilirsiniz. 

Etkinliği Geliştirenler

Gizem Ok Uluçay,(Sınıf Öğretmeni), Güney Gözen (İngilizce Öğretmeni), Nuray Ardıç (Okul Öncesi Öğretmeni), Selin Sırma Turhan(Rehber Öğretmen), Züleyha Birinci (Müdür Yardımcısı)